martes, 22 de agosto de 2017

Veriloquium II: De melancholia sive atra bile



Kirsten Dust in 'Melancholia' a Lars von Trier





Nostris in linguis hodiernis persæpe adhibetur hoc vocabulum (francogallice mélancholie, anglice melancholy, hispanice melancolía) sensu plus minus aperto languidæ tristitiæ quæ multos affiglit tum aliquando cum sæpe. Sunt enim homines quos natura videtur accomodata melancholia: rare ridere solent, silentio solitudineque fruentes, omnia æquo animo patientes. Hujus verbi origo est antiquissima et pertinet ad theoriam medicam circum Hippocratis discipulos natam. Nimirum hoc multis cum vocabulis qui orta sunt secundum quadam ratione historica accidit, quorumque historiam noscem discimus de antiquas cogitandi theorias nunc jam relictas.

Melacholia enim duabus vocabulis græcis composita: μέλας valet niger, χολή autem bilis, ab eo quod secundum theoria Hippocrati tradita -perperam ut apparet- hominis corpus esse compositum ex quattuor præcipue humoribus, nempe sanguine, pituita et bile duplice tum flava cum nigra. Sanitatem ergo, paucis vocabulis expressam, ex horum æquabili mixtione constare censebant; morbus autem ab excessu aliquorum horum humorum oriri. Cur ex quattuor humoribus compositum ne adhuc quidem hodie pro certo scimus. Sunt qui censunt originem hujus theoriæ tradendam esse a philosophis (vobis fortasse in mente veniat quattuor elementi ex quibus omnia composita esse secundum ille Empedocles). Scimus enim ex officina philosophorum, rerum origines perquirentium, hoc dogmatismum veterum necnon ex eadem contemplatione a comparatione cum plantis et animalibus ducta theoria medica prodire. Igitur ut in anno aliquando hyems maxime viget, aliquando ver, dein æstas, postremo autumnus, sic in homine aliquando pituita, aliquando sanguis, aliquando bilis, primum flava, dein nigra, viget.

Cum enim nimis bilis atræ aliquis habuisset, plenus præcipue horribilis iræ, sed etiam tristitiæ et aliarum similium passionum erat. Ex quibus passionibus superfuit in vocabulo hodierno tristitiæ (sed, ut exemplum afferam veteris sensui, hispanice exstat adjectivum 'atrabiliario', plus minus plenum iræ significans).


Adhuc vero quæstio manet: quæ re vera erat bilis atra, ubi invenire potest, nunc qui nullum humorem nigrum in corpore esse scimus? Non pro certo scimus. Sunt autem qui credunt eos bilem atram appellavisse sanguinem aliis humoribus mixtam quæ infirmo vomente seu mingente apparebat. Quid de te, quid censes?

Fontes:
https://play.google.com/store/books/details/Cornelis_Pruys_van_der_Hoeven_De_historia_medicina?id=nYxiAAAAcAAJ (latine) 
http://dicciomed.eusal.es/palabra/melancolia (hispanice)



No hay comentarios:

Publicar un comentario

Ad pharum (Maspalomas)

 Heri una cum sodalibus ambulatoribus -scilicet quibus ad montes percurrendos convenire solebam- ad regionem australem insulae ad concentus ...